Tovarlarning kelib chiqish mamlakatini aniqlash, sertifikat berish va eksport qiluvchilarni REX (EC) tizimida ro'yxatdan o'tkazish

O‘zbekiston Respublikasidan olib chiqilayotgan va reeksport qilinadigan tovarlarning kelib chiqishini sertifikatlashtirish, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 13-dekabrdagi 994-son qarori bilan tasdiqlangan “Tovarlarning kelib chiqishini sertifikatlashtirish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomga muvofiq, Tovarlarning kelib chiqishini sertifikatlashtirish va soha faoliyatini tartibga solish boshqarmasi tomonidan amalga oshiriladi.

Nizomga ko‘ra, tovarning kelib chiqishini sertifikatlash (keyingi o‘rinlarda sertifikatlashtirish) eksport va reeksport qilinadigan tovarlarning kelib chiqishi mamlakatini aniqlash va sertifikatini berish maqsadida ekspertiza o‘tkazishdir. Tovarning kelib chiqishi to’grisidagi sertifikat - tovarlarning kelib chiqish mamlakati tug’risida aniq dalolat beruvchi hujjat, shu jumladan elektron shakldagi hujjat.

Shuningdek, Yevropa Ittifoqi davlatlariga tovarlar eksport kilingan holda, Yevropa Ittifoqi Bosh preferensiyalar tizimining kelib chiqishi talablariga javob beradigan, umumiy qiymati 6000 yevrodan oshadigan tovarlarning kelib chiqishini deklaratsiyalash orqali tasdiqlash uchun, eksport qiluvchi Yevropa Ittifoqining Eksport qiluvchilarni ro‘yxatdan o‘tkazish tizimida (REX) ruyxatdan o‘tkazuvchi organ tomonidan YI reglamentlarida belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tkazilgan bo‘lishi shart.

Eksport qiluvchilar ro‘yxatdan o‘tish uchun kerakli bo‘lgan ma’lumotlarni ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga taqdim qiladi. Ro‘yxatdan o‘tkazish eksport qiluvchining arizasi va eksport qilinayotgan tovarning YI reglamentlari talablariga muvofiqligi haqidagi ekspertiza dalolatnomasi asosida, o‘z tijoriy faoliyati, manzili, ishlab chiqaradigan va(yoki) eksport kilayotgan maxsuloti TIF TN kodlari va boshqa ma’lumotlarni ilova qilgan holda (qog‘oz ko‘rinishida yoki elektron ravishda) taqdim kilgandan so‘ng amalga oshiriladi. Ro‘yxatdan o‘tkazilgan eksport qiluvchilarga REX-tizimining individual raqami beriladi, bunda ushbu eksport qiluvchi va tovarlarga biriktirilgan REX-tizimining individual raqamini hisobvaraq-fakturada yoki tovarning boshqa kuzatuv hujjatlarida ko‘rsatib deklaratsiyalash asosida Yevropa Ittifoqi bojxona organlari tomonidan preferensiyalar berilishi mumkin.

REX tizimida roʻyxatdan oʻtkazish uchun maʼlumotlar eksportyor tomonidan “Oʻzbekspertiza” AK yoki uning hududiy boʻlinmalariga taqdim etiladi. Ro‘yxatdan o‘tkazish eksportyor tomonidan taqdim etilgan ariza va eksport qilinadigan tovar kelib chiqishining Yevropa Ittifoqi reglamenti talablariga muvofiqligi to‘g‘risidagi ekspertiza xulosasi asosida amalga oshiriladi.